Phòng chống các bệnh mùa hè

Thời tiết mùa hè là điều kiện thuận lợi cho nhiều loại dịch bệnh phát sinh, phát triển, dễ lây lan như: thủy đậu, quai bị, rubella, cúm A, sởi, tay chân miệng, viêm đường hô hấp, tiêu chảy, bệnh tả, sốt xuất huyết, viêm não Nhật Bản, viêm màng não mô cầu ... Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, mọi người đều có thể mắc các bệnh, dịch truyền nhiễm, nhưng đối tượng dễ mắc nhất vẫn là trẻ em.

BỆNH CÚM

Bệnh cúm là một bệnh truyền nhiễm cấp tính đường hô hấp do vi rút cúm gây nên. Bệnh có khả năng lây lan nhanh và có thể gây dịch do hít phải các giọt nước bọt hay dịch tiết mũi họng của bệnh nhân bắn ra ngoài qua ho, hắt hơi. Bệnh thường tiến triển lành tính, có thể diễn biến nặng, gây tử vong, đặc biệt ở trẻ em, người già và người mắc bệnh mạn tính…

Tác nhân gây bệnh: vi rút cúm A, B và C, thường gặp các chủng A/H3N1, A/H3N2 và cúm B.

Triệu chứng lâm sàng: bệnh nhân có sốt trên 38oC, đau nhức cơ toàn thân và có một trong số các biểu hiện về hô hấp như: đau họng, hắt hơi, ngạt mũi, chảy nước mũi, ho, khó thở…

Biện pháp phòng chống:

- Hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân cúm hoặc các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh khi không cần thiết.

- Đảm bảo vệ sinh cá nhân, che miệng khi hắt hơi, thường xuyên rửa tay với xà phòng, vệ sinh mũi, họng hàng ngày bằng nước muối.

- Đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ để nâng cao thể trạng.

- Tiêm văcxin cúm mùa phòng bệnh.

- Khi có triệu nghi ngờ mắc bệnh, cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và xử lý kịp thời.

TAY CHÂN MIỆNG

Bệnh tay chân miệng là bệnh lây truyền chủ yếu qua đường tiêu hóa, thường gặp ở trẻ em dưới 5 tuổi, do trẻ chạm tay, chân vào nước bọt, phỏng nước và phân của trẻ nhiễm bệnh, sau đó đưa lên miệng. Bệnh có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm não-màng não, viêm cơ tim, phù phổi cấp dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện sớm và xử trí kịp thời.

  Tác nhân gây bệnh: do vi rút đường ruột gây ra, thường gặp là Coxsackie virus A16 và Enterovirus 71 (EV71).

  Triệu chứng lâm sàng: Đầu tiên trẻ thường sốt nhẹ, biếng ăn, mệt mỏi và đau họng, sau 1 đến 2 ngày xuất hiện loét miệng và phát ban dạng phỏng nước ở lòng bàn tay, bàn chân, gối và mông.

  Biện pháp phòng chống:

- Vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng (trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay quần áo, tã và làm vệ sinh cho trẻ).

- Thường xuyên vệ sinh đồ chơi, vật dụng cho trẻ.

- Lau sàn nhà bằng dung dịch khử khuẩn CloraminB 2% hoặc các dung dịch khử khuẩn khác.

- Thức ăn cho trẻ cần đảm bảo đủ chất dinh dưỡng, thực hiện ăn chín, uống chín, vật dụng ăn uống phải đảm bảo được rửa sạch sẽ trước khi sử dụng. Không cho trẻ dùng chung vật dụng ăn uống, như: cốc, bát, đĩa, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng.

- Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, phân, chất thải của trẻ phải được thu gom, xử lý đúng cách.

- Trẻ bị bệnh phải được cách ly ít nhất là 10 ngày kể từ khi khởi bệnh. Không cho trẻ có biểu hiện bệnh đến lớp và chơi với các trẻ khác. 

 BỆNH THỦY ĐẬU, SỞI, RUBELLA

Là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra. Lây truyền qua đường hô hấp do hít phải dịch tiết mũi miệng của người bệnh khi nói chuyện, ho, hắt hơi. Bệnh cũng có thể lây truyền do tiếp xúc trực tiếp với dịch ở nốt phỏng bị vỡ, hoặc đồ chơi, vật dụng có dính virus gây bệnh.

Biện pháp phòng chống:

- Hạn chế tiếp xúc người bị bệnh
- Những trường hợp mắc bệnh cần được nghỉ học hoặc nghỉ làm việc từ 7 đến 10 ngày (cách ly, điều trị tại nhà hoặc tại cơ sở y tế) từ lúc bắt đầu phát hiện bệnh
- Rửa tay bằng xà phòng, sử dụng các đồ dùng sinh hoạt riêng, vệ sinh mũi họng hàng ngày bằng dung dịch nước muối sinh lý.
- Thực hiện vệ sinh nhà cửa, trường học và vật dụng sinh hoạt bằng dung dịch sát khuẩn thông thường.
- Chủ động tiêm văc-xin phòng bệnh (sởi, quai bị, rubella, thủy đậu) cho trẻ em theo đúng lịch là cách phòng bệnh tốt nhất.

BỆNH TIÊU CHẢY

Bệnh tiêu chảy là tình trạng đi ngoài phân lỏng, ba lần hoặc nhiều hơn ba lần mỗi ngày. Nguyên nhân do ăn phải thức ăn, nước uống có nhiễm vi sinh vật gây bệnh. Bệnh có thể lây lan nhanh và gây thành dịch lớn, nhất là ở những khu vực dân cư đông người, sử dụng chung nguồn nước ăn uống, sinh hoạt.

  Tác nhân gây bệnh: Tác nhân gây bệnh là vi khuẩn, virut, nấm, ký sinh trùng đường ruột; thường gặp là Campylobacter, salmonella, shigella, E.coli và Rotavirus.

  Triệu chứng lâm sàng: Đầy bụng, sôi bụng, tiêu chảy nhiều lần, lúc đầu phân lỏng, sau toàn nước (trong trường hợp bị bệnh tả: phân toàn nước đục như nước vo gạo; bệnh lỵ: phân nhầy máu mũi). Ngoài ra người bệnh còn thấy đau bụng; buồn nôn, lúc đầu nôn ra thức ăn, sau chỉ nôn ra toàn nước trong hoặc màu vàng nhạt; biểu hiện tình trạng mất nước như: khát nước, da khô, hốc hác, mắt trũng, tiểu tiện ít…

  Các biện pháp phòng chống:

- Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, thực hiện ăn chín, uống chín, không uống nước lã, không ăn các thức ăn dễ bị nhiễm khuẩn chưa được chế biến và nấu chín, các thức ăn còn sống như gỏi cá, tiết canh, …; hạn chế tập trung ăn uống đông người trong vùng đang có dịch.

- Sử dụng nước sạch trong ăn uống và sinh hoạt, đặc biệt trong chế biến thực phẩm.

- Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch trước khi chế biến thức ăn, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.

- Mỗi gia đình có nhà tiêu hợp vệ sinh, không đi tiêu bừa bãi. Không đổ rác thải, phân xuống ao, hồ. Không sử dụng phân tươi, phân chưa xử lý để bón cây trồng.

- Khi có dấu hiệu tiêu chảy cấp, phải đưa ngay người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn điều trị kịp thời.

CÁC BỆNH DO MUỖI TRUYỀN: SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE, VIÊM NÃO NHẬT BẢN.

1. Sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút Dengue gây ra và có thể gây thành dịch. Bệnh lây lan do muỗi vằn đốt người bệnh nhiễm virus sau đó truyền bệnh cho người lành qua vết đốt. Muỗi vằn thường đẻ trứng và nở thành loăng quăng/bọ gậy ở các dụng cụ chứa nước (sạch) quanh nhà, nơi chứa nước tự nhiên như hốc cây, kẽ lá, gốc tre nứa, các vật dụng chứa nước sinh hoạt để lâu ngày như chum, vại, bể nước mưa, lọ hoa,… hoặc các đồ phế thải chứa nước như lốp xe, chai lọ vỡ, vỏ đồ hộp Bệnh gặp ở cả trẻ em và người lớn,

Triệu chứng lâm sàng: Biểu hiện đặc trưng của bệnh là sốt và xuất huyết (xuất huyết dưới da dạng chấm, nốt, mảng…; xuất huyết niêm mạc: chảy máu mũi, chảy máu chân răng,..; xuất huyết nội tạng: nôn ra máu, đại tiện ra máu..), ngoài ra bệnh nhân thấy đau đầu, đau cơ, nhức hai hốc mắt….

Các biện pháp phòng chống:

Cách phòng bệnh tốt nhất là diệt muỗi, bọ gậy và phòng chống muỗi đốt.

- Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt bọ gậy bằng cách: Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng; thả cá hoặc mê zô vào các dụng cụ chứa nước lớn để diệt bọ gậy; thau rửa các dụng cụ chức nước vừa và nhỏ hàng tuần; thường xuyên thay nước bình hoa; tổ chức thu gom, loại bỏ, lật úp các vật dụng phế thải trong nhà và xung quanh nhà như chai, lọ, mảnh lu vỡ, ống bơ, vỏ dừa, lốp xe cũ,....

- Phòng chống muỗi đốt: Mặc quần áo dài tay; ngủ trong màn kể cả ban ngày; dùng hương muỗi, kem xua muỗi, vợt điện diệt muỗi; cho người bị sốt xuất huyết nằm trong màn, tránh muỗi đốt để tránh lây lan bệnh cho người khác….

- Tích cực phối hợp với chính quyền và ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch.

- Khi bị có dấu hiệu nghi mắc bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị, không tự ý điều trị tại nhà.

2. Viêm não Nhật Bản

Là bệnh do virus viêm não Nhật Bản gây nên, trung gian truyền bệnh là muỗi culex, loài muỗi này thường sống ở các vùng có nhiều ao tù và đồng ruộng lúa nước. Ổ chứa virus viêm não Nhật Bản thường là lợn, dơi, chim hoang dã. Bệnh viêm não Nhật Bản thường có tỷ lệ mắc cao vào mùa hè, có thể gây thành dịch lớn, có thể gây tử vong hoặc để lại di chứng suốt đời.

Triệu chứng lâm sàng: Sốt; nhức đầu; buồn nôn; nôn mửa; cứng gáy

Các biện pháp phòng chống: Tiêm vaccine phòng bệnh, Thực hiện các biện pháp phòng muỗi đốt, loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt lăng quăng, bọ gậy, làm chuồng nuôi nhốt gia súc xa nhà.

Thu Hương